Aktualności Aktualności

4.11.2015 - SPEŁNIAMY WYMAGANIA CERTYFIKATU PEFC

W ostatnich dniach (27-29 października) w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku odbył się audyt w systemie PEFC.

Drewno jest najbardziej ekologicznym surowcem, z jakiego może korzystać człowiek. Ma ono tak szerokie zastosowanie, że nie sposób wymienić wszystkich jego możliwości i walorów. Jest surowcem odnawialnym, pod warunkiem, że jest pozyskiwane w ramach zrównoważonej gospodarki leśnej. Jego cudowną właściwością jest też to, że w trakcie jego produkcji nie powstaje emisja trujących substancji, a wręcz przeciwnie – podczas wzrostu drzewa pochłaniają dwutlenek węgla i produkują tlen.

Obowiązujący w Polsce model zrównoważonej gospodarki leśnej prowadzony jest z powodzeniem przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (LP) od wielu lat. Podstawą jest obowiązująca ustawa o lasach z 1991 roku. Jest to nowoczesny model oparty na kilkusetletnim doświadczeniu, wspartym najnowszymi osiągnięciami nauki przyrodniczej i technicznej oraz szeroką wiedzą teoretyczną i praktyczną kadry pracującej na wszystkich szczeblach zarządzania lasami. Potwierdzeniem, że prowadzona w LP gospodarka leśna jest zgodna z ambitnymi międzynarodowymi standardami i nie stanowi zagrożenia dla środowiska są uznane na arenie światowej certyfikaty FSC oraz PEFC. Lasy w zarządzie nadleśnictw RDLP w Białymstoku posiadają dwa najważniejsze certyfikaty: FSC (za wyjątkiem Puszczy Białowieskiej) oraz PEFC (wszystkie nadleśnictwa). Na świecie olbrzymie ilości lasów poddawane są certyfikacji w tych dwóch systemach.

Największy obszar lasów na świecie – ponad 250 mln ha – posiada certyfikat PEFC. W czołówce krajów są Kanada, USA i Finlandia. Polska zajmuje 7 miejsce na świecie pod względem powierzchni lasów posiadających certyfikat PEFC. Z kolei certyfikat FSC obejmuje powierzchnię bliską 150 mln ha na świecie. Największa powierzchnia lasów posiadających ten certyfikat znajduje się w Kanadzie, Rosji i USA. Tu znajdujemy się również w czołówce światowej, zajmując piąte miejsce. W Polsce blisko 20% lasów jest prywatna, ale żaden z tych obszarów nie posiada międzynarodowego certyfikatu dobrej gospodarki.

Certyfikat potwierdza, że produkt końcowy powstał zgodnie z rygorystycznymi, międzynarodowymi standardami, obejmującymi zagadnienia nie tylko związane z ochroną środowiska naturalnego, ale i z zagadnieniami społecznymi oraz bezpieczeństwem pracy. W celu uzyskania certyfikatu przez produkt końcowy, cały proces technologiczny od pozyskania surowca, każdy etap jego przerobu aż do końcowego wyrobu, musi być zgodny z wymaganiami jednostek certyfikujących. Jest to tak zwany łańcuch dostaw, gdzie kontroli poddawane są wszystkie etapy produkcji. W związku  tym wielu odbiorców potrzebuje drewna posiadającego certyfikat, aby z powodzeniem móc sprzedawać swoje produkty. Jest to tym bardziej koniecznie, że produkty bez certyfikatu nie znajdują nabywców w wielu krajach, do których nasi kontrahenci eksportują swoje wyroby.

Jak uzyskać certyfikat?

Zarządca lasu, w tym przypadku Lasy Państwowe, musi wyrazić chęć przystąpienia do programu certyfikacyjnego. Wówczas trzeba zrobić wszystko, aby spełnić wymagania standardu. Kolejnym krokiem jest wyłonienie firmy, która w sposób niezależny przeprowadzi audyt. Podczas audytu dokona oceny spełniania wszystkich kryteriów przewidzianych w danym programie certyfikacyjnym. Wymogi certyfikatu są również bardzo rygorystyczne dla audytorów. Są to osoby posiadające szeroką wiedzę z wielu dziedzin, na których opiera się leśnictwo. Warunkiem bezwzględnie wymaganym jest bezstronność. Jednostka, która wykonuje audyt w poszczególnych systemach certyfikacji musi posiadać akredytację do wykonywania tych czynności oraz podlega okresowej kontroli ze strony odpowiednich, niezależnych jednostek. W przypadku certyfikatu FSC jest to międzynarodowa jednostka akredytacyjna (ASI). W przypadku PEFC taką rolę spełnia w Polskie Centrum Akredytacyjne.

Po wyłonieniu jednostki certyfikującej, odbywa się audyt. Ten polega na sprawdzeniu, czy spełnione są wymagania każdego z systemów certyfikacyjnych. Odbywa to się na próbie kilku nadleśnictw. Każdego roku odbywa audyt sprawdzający w następnych nadleśnictwach, których celem jest potwierdzenie utrzymania wysokiego poziomu jakości gospodarki. W przypadku stwierdzenia niezgodności ze standardami, są one zapisywane w raporcie. W zależności od wagi nieprawidłowości audytorzy wskazują obszary wymagające wprowadzenia pewnych korekt w dotychczasowym gospodarowaniu. Może się zdarzyć, że w przypadku rażącego naruszenia standardów przez zarządzającego lasami, certyfikat może zostać odebrany do czasu wyeliminowania niezgodności lub wprowadzenia procesu naprawczego.

Audytorzy z firmy SGS Polska przeprowadzili weryfikację prowadzonej gospodarki leśnej na przykładzie trzech nadleśnictw Puszczy Augustowskiej. Po szczegółowej analizie dokumentów i wizji terenowej, audytorzy nie stwierdzili niezgodności z obowiązującym standardem PEFC. W związku z tym będą rekomendować utrzymanie certyfikatu dla wszystkich nadleśnictw w RDLP Białymstoku.